انواع پارگینگها :
مقدمه:
مسأله يافتن فضاي مناسب پارك وسايل نقليه در شهرها، به خصوص در مراكز جذب سفر به عنوان يكي از معضلات بزرگ حمل و نقل و ترافيك شهري مطرح ميباشد. اعمال روشهاي مديريت و محدوديت پارك حاشيهاي به طور كامل پاسخگوي كنترل تقاضاي فزاينده پارك وسايل نقليه نميباشد. در بسياري از مراكز جذب سفر، ايجاد پاركينگهاي طبقاتي ميتواند بخشي از تقاضاي پارك (به خصوص پارك بلند مدت) را پاسخ دهد..
.
ج جانمايي پارك حاشيهاي مسألهاي است كه بجز مسائل مرتبط با شهرسازي و كاربري زمين، مطالعات امكانسنجي ترافيكي را نيز ميطلبد. به طور معمول در ميان لكههاي پاركينگشناسايي شده در نقشههاي طرح تفضيلي شهرها، همه آنها از نظر اقتصادي يا ترافيكي مناسب نيستند و در بسياري موارد در مكانهايي كه لزوم ايجاد پاركينگ طبقاتي مطرح است فضاي مناسبي در مطالعات شهرسازي به اين موضوع اختصاص نيافته است .
علاوه بر مسأله جانمايي پاركينگ، طراحي فضاي داخلي آن نيز با توجه به ابعاد زمين و جهات دسترس
به آن و درجهبندي معابر اطراف آن،مسألهاي كاملاً ترافيكي بوده كه بررسي آن بدون در نظر گرفتن دانش حمل و
نقل، كمال نمييابد.
نواع پارکينگها
انواع پارکينگها: پارکينگها به دو دسته تقسيم ميشوند: 1- حاشيهاي 2- غيرحاشيهاي
پارکينگهاي حاشيهاي: اين نوع پارکينگها در حاشيه معابر و اصطلاحاً در «بَر» معابر قرار دارند. بنابراين از لحاظ ارزشگذاري داراي مرغوبيت بيشتري بوده و در موقعيت املاک تجاري قرار دارند و عمدتاً مشاهده ميگردد اينگونه پارکينگها در حاشيه معابر مناطق مرکزي احداث ميگردند که داراي بافت تجاري و اداري هستند.
پارکينگهاي غيرحاشيهاي: برعکس پارکينگهاي حاشيهاي حتيالمقدور توصيه ميشود ورودي و خروجي پارکينگهاي غيرحاشيهاي دسترسي مستقيم به معابر اصلي نباشند و به عبارت ديگر توصيه ميگردد پارکينگ در «بَر» معابر اصلي قرار نگيرد و يا حداقل دسترسي مستقيم براي آن ايجاد نشود.
انواع پارکينگهاي غير حاشيهاي
عبارتند از: 1- پارکينگ همسطح 2- پارکينگ طبقاتي 3- پارکينگ مکانيکي
پارکينگ همسطح: به قطعه زميني اطلاق ميشود که صرفنظر از شکل آن بتوان از آن به عنوان پارکينگ استفاده کرد آنچه در مورد اينگونه پارکينگها اهميت دارد اين است که قواعد اساسي طرح پارکينگها در آنها رعايت شود به طوري که از قطعه زمين موجود حداکثراستفاده حاصل شود. اندازه محلهاي پارک برحسب مورد و با توجه به اندازه اتومبيلهايي که از آن استفاده خواهند کرد بين 5/2 الي 5/5 مترمربع است. عرض مسيري که بين هر دو رديف در محلهاي پارک را در نظر ميگيرند بر حسب آنکه عبور يک طرفه يا دو طرفه باشد متفاوت است، براي عبور يکطرفه در حالتي که پارک کردن به صورت عمودي در نظر گرفته شود عرض برابر 6 متر و براي عبور دوطرفه با همين زاويه پارک با عرضي معادل 5/7 متر بايد در نظر گرفت در صورتي که اتومبيلها با زاويهاي کمتر از 90 درجه پارک شوند عرض لازم کاهش مييابد. (آشنايي با سازه پارکينگهاي طبقاتي، ص 3)
البته اين ابعاد مربوط به پارکينگ براي انواع مختلف استفاده کننده از آن متفاوت خواهد بود. در يک سو، پارکينگ منحصر به مراکز اداري قرار دارد. از آنجائيکه يک کارمند تمايل دارد که وسيله نقليه خود را هر روزه در يک نقطه معين يا احتمالاً در محلي نزديک به اين نقطه پارک کند به زودي با فضاي داخلي پارکينگ آشنا ميشود و به جايگاه پارک عريضي نياز نيست. از سوي ديگر پارکينگ مراکز خريد قرارداد خريداران ممکن است با فضاي داخلي ناآشنا بوده به علاوه براي مدت زمان کوتاهي پارک کرده و براي پياده شدن مسافرين و حمل بستههاي خريد احتياج به جايگاه پارک وسيعتري داشته باشند.
ورودي و خروجي پارکينگ نبايد به معابر اصلي راه داشته باشد چرا که در مواقع ورود و خروج ماشينها به داخل و خارج پارکينگها براي عابران پياده نيز مشکلاتي فراهم ميآيد. در بسياري از پارکينگها بهتر است که براي مديريت اتاقي در نظر گرفته شود در پارکينگهاي کوچکتر، يک باجه پيشساخته بزرگ که ترکيبي است از يک ايستگاه صندوقداري و يک پيشخوان يا فضاي روي ديوار براي نصب تابلوهاي اطلاعاتي مختلف (مانند سيستم شمارش اتومبيلها و ....) ميتوان پاسخگوي نيازهاي پارکينگ باشد. از طرفي امکان دارد ضروريات طرح مانند سرويس بهداشتي (مخصوصاً اگر دسترسي براي معلولين از نظر قانون محلي يا کشوري لازم باشد.) با ايستگاههاي امنيتي، انبار، اتاق رختکن براي کارمندان و فضاي کاربران مديريت نيز باشد که در اين صورت ممکن است بهتر باشد يک دفتر کار مخصوص ساخته شود.
امنيت و ايمني در پارکينگها نيز از مواردي است که احمال بروز حوادثي که امنيت رانندگان و کارکنان پارکينگ را تهديد ميکند را به حداقل ميرساند. مسائل ايمني شامل محافظت از اتومبيلها، داراييهاي شخصي، دريافتهاي نقدي و ... ميباشد. در طراحي امنيت پارکنيگ روانشناسي نقش بزرگي را بازي ميکند. يک طراح خوب براي تحت تأثير قرار دادن افراد از قوهي ادراک آنها استفاده ميکند. واضح است که هرچه يک پارکينگ امنتر به نظر برسد، احتمال اينکه مورد استفاده و پذيرش قرار گيرد بيشتر خواهد بود معمولاً يک متخلف بالقوه قبل از ارتکاب به جرم وضعيت را بررسي کرده و احتمال ديده شدن، شناخته و دستگير شدن را ميسنجد. اگر تدابير امنيتي سيستم نمايان باشند، احتمال اينکه اين شخص اقدام به ارتکاب جرم نمايد کمتر است.
طراحي مناطق ورودي و خروجي براي اينکه پارکينگ مورد پسند قرار گرفته و بازدهي اقتصادي داشته باشد از اهميت فوقالعادهاي برخوردار است. اين مناطق اولين و آخرين تأثير را روي استفادهکننده ايجاد ميکنند و يک تجربه مثبت يا منفي عامل بسيار مؤثري در تصميمگيري براي استفاده آتي از پارکينگ خواهد بود.
همچنين به منظور فراهم آوردن آسايش راننده، ميدان ديد خوب و جهتيابي آسان استفاده از طرحهاي يک نواري براي پارکينگهايي که مورد استفاده تعداد زيادي از رانندگان عبوري (غيردائم) هستند مناسبتر است. از طرفي، اگر استفادهکنندگان حضور دائمي دارند به زودي با سيستم آشنا شده و جستجوهاي طولاني و مسيرهاي خروجي مدارگونه آنها را خسته خواهد کرد. بنابراين براي پارکينگهاي ادارات و موقعيتهاي ديگر که استفادهکنندگان آنها عمدتاً دائمي هستند، محوطههاي پارک شيبدار در سيستمهاي دو نواري ارجح ميباشد.
براي ايجاد پارکينگهاي همسطح موقت ميتوان از زمينهايي که بلااستفاده هستند استفاده کرد اما بايد کاربري پارکينگ را داشته باشند. بر اساس جدول اطلاعات پارکينگهاي شهر مشهد در سايت سازمان حمل و نقل و ترافيک پارکينگهاي همسطح شهر بالغ بر 27 پارکينگ است که بر اساس تقسيمبندي سازمان حمل و نقل و ترافيک مشهد اين پارکينگها به سه دسته تقسيم ميشوند که عبارتند از:
1- پارکينگهاي همسطح حاشيهاي
2- پارکينگهاي همسطح غيرحاشيهاي
3- پارکينگهاي غيرهمسطح طبقاتي
از پا کينگهاي همسطح حاشيهاي ميتوان به اجراي طرح موبايل پارک اشاره کرد که در بسياري از خيابانهاي اصلي و مرکزي شهر مشهد اعمال ميشود. در مورد پارکينگهاي همسطح غيرحاشيهاي ميتوان پارکينگ اعتبار، پرديس، خيابان شيرازي و... را نام برد و در آخر پارکينگهاي آستان قدس از نوع غيرهمسطح ميباشند.
با توجه به استاندارد پارکينگهاي همسطح که در بالا شرح داده شد جاي سوال است که آيا پارکينگهاي شهر مشهد در مديريت داخلي مطابق با استانداردهاي يک پارکينگ بودهاند يا خير؟ البته به دلايل مذکور در ابتداي مقاله ما همه پارکينگها را تحت بررسي قرار نداديم ولي يکي از پارکينگهايي را که مصاحبههاي اکتشافي خود را از آنجا شروع کرديم و آن پارکينگ خيابان شيرازي ميباشد هيچ مطابقتي با استانداردهاي يک پارکينگ نداشت. مسافران و يا مراجعين مشهدي هم که از آنان مصاحبه به عمل آمد بيشترين مواردي که به آنها اشاره کردند عبارت بودند از:
سرويسهاي بهداشتي نامناسب، نداشتن جايگاههاي مناسب براي پارک خودرو، کاربري نداشتن آن مکان براي پارکينگ، يکي بودن ورودي و خروجي ماشينها، هدايت نشدن ماشينها در خيابان شيرازي به طرف پارکينگ و... البته اين مکان زميني است که فعلاً بلااستفاده است و به گفته سرپرست پارکينگ اين مکان به طور موقت به پارکينگ اختصاص پيدا کرده است.
پارکينگهاي طبقاتي:
اين پارکينگها به منظور ساماندهي بهتر حمل و نقل شهري و پاسخگويي به نيازهاي تردد، جابجايي و توقف وسايل نقليه شخصي ساخته ميشود و همچنين افزايش قيمت زمين و انتظارات مردم جهت حصول رفاه بيشتر، نشانگر اين نکته است که پارکينگهاي آينده از نوع طبقاتي بوده. پارکينگها معمولاً در طبقات زيرين، فوقاني و يا در پيرامون ساختمانهاي ديگر احداث ميشوند در حال حاضر در اروپا و ايالات متحده اعطاء امتيازات هوايي در بالاي اتوبانها و حتي رودخانهها معمول بوده و اين طرح به عنوان منبع درآمدي براي شهرداريها موجب احداث پارکينگهاي عمومي بيشتري شده است. البته شهرداريها ميتوانند امتياز احداث ساختمانهاي مسکوني و تجاري را به شرط ا حداث يک پارکينگ عمومي همراه با آن به سرمايهگذاران اعطاء کرده و اينگونه افراد در مقابل پارکينگ مذکور را به طور رايگان در اختيار شهرداري بگذارند تا به نحو مقتضي از آن بهرهبرداري نمايد.
بر طبق گفتههاي مقام مسئول در کميسيون حمل و نقل شوراي شهر مشهد (در روزنامه قدس مورخ پنجشنبه 29/1/87) در سال جاري (1387) پارکينگ طبقاتي در نقاط مختلف شهر احداث خواهد شد که بر طبق تحقيقات و گزارشهايي که در دفتر مطالعات و تحقيقات سازمان حمل و نقل مشهد انجام گرفته مکانهاي احداث مورد نظر مشخص شدهاند. بدين ترتيب اميدواريم در آينده شاهد کاهش بار ترافيک درشهر مشهد باشيم. هماکنون مشهد داراي دو پارکيگ طبقاتي است (پارکينگ رضا) و خسروي اما با آنچه که در استانداردهاي يک پارکينگ طبقاتي است هيچ انطباقي ندارد. (البته بر طبق مشاهدات انجام شده فقط در پارکينگ رضا).
مشکلاتي که برخي از مراجعين اين پارکينگها اظهار داشتند عبارت بودند از: نداشتن نگهبان و راهنما در طبقات، سرويس، پله نامناسب براي کساني که معلوليت دارند و يا دچار شکستگي پا ميشوند، قديمي بودن ساختمان پارکينگ، هزينه بالاي آن بعد از ساعت استاندارد، نداشتن آسانسور و ... همه اين مشکلات و مشکلات ديگر باعث ناراضي بودن مراجعين خواهد شد. بايد توجه داشت که سازههاي پارکينگ طبقاتي وجوه مشترک متعددي با ساير ساختمانها دارند، با اين حال داراي برخي تفاوتهاي منحصر به فرد نيز ميباشند اولين تفاوت بديهي اين است که براي دسترسي اتومبيلها از يک طبقه به طبقه ديگر بايد يک سيستم گردشي وجود داشته باشد. استفاده از آسانسور و پله که امکان تردد افراد را فراهم ميکند براي اتومبيلها ميسر نيست. اين سيستم گردشي ميتواند براي يک شخص عادي که به نقشهها و طرحهاي آن نگاه ميکند کاملاً پيچيده و مشکل باشد با اين حال پيچيده بودن طرح بدان معني نيست که راننده هنگام استفاده از سيستم دچار سردرگمي خواهد شد.
عوامل بسياري در تهيه بهترين طرح کاربردي براي يک پارکينگ خاص مؤثر هستند که عبارتند از: 1- نوع يا انواع استفادهکنندگان 2- ارتفاع کف تا کف 3- ابعاد سايت 4- هندسه پارکينگ 5- حجم تردد در ساعات اوج 6- ظرفيت جريان تردد
پارکينگهاي اتوماتيک:
ساخت پارکينگهاي اتوماتيک در شهرهاي بزرگي همچون مشهد- تهران- اصفهان و... که با ازدحام جمعيت و کمبود فضا روبرو هستند ضرورت دارد اين در حالي است که از عمر ساخت پارکينگهاي مکانيکي در کشورهاي اروپايي چهل سال ميگذرد (بر اساس گفتههاي دکتر غلامرضا آرائينژاد، مديرعامل شرکت راه و ساختمان تهران تدبير بافت در نشست پارکينگهاي اتوماتيک) يکي از دلايل ضروري قابل ذکر براي ساخت پارکينگهاي اتوماتيک مشکل ترافيک و فقدان زيربناي مناسب و اتلاف وقت است. پرواضح است که پارکينگهاي مکانيزه را ميتوان در زيرزمين و يا پشت بامها ساخت چرا که فضاي زيادي از سطح زمين را اشغال نميکند و بدين ترتيب مجموعهاي بين 10 تا هزار فضاي پارک ايجاد ميشود.
در پروژه ساخت پارکينگهاي مکانيکي تنها با اشغال 20 متر از سطح زمين و افزايش ارتفاع آن ميتوان فضاي پارک بسيار زيادي را براي اتومبيلها فراهم نمود. در حالي که براي ساخت پارکينگهاي سنتي بيش از 2000 متر زمين نياز است. سيستم ساخت اين پارکينگها به صورتي است که خودرو را بدون رانندگي به محل پارک ميرساند و راننده خودرو ميتوانند اتومبيلها را به راحتي درون يک اتاقک پارک کند و با استفاده از سيستم هوشمند خودرو را به طبقه مورد نظر هدايت کند و به اين ترتيب با حذف پيادهروي در داخل پارکينگها ديگر مشکلي از نظر فضاي بين واحدها براي پارک کردن وجود نخواهد داشت و همچنين ديگر نيازي به اشغال فضا براي ساخت پله و آسانسور نميباشد. متأسفانه در کشور ما توجهي به ساخت اين نوع پارکينگها نشده است و تنها از سطح زمين براي ساخت پارکينگها استفاده ميشود که هزينهبر نيز هست در اين راستا ما بايد به سطحي برسيم که از محيط به شيوهاي مطلوب بهرهبرداري کنيم و به جاي استفاده از سطح زمين براي ساخت پارکينگهاي اين چنيني فضاي سبز شهر را گسترش دهيم.
از مزيتهاي استفاده از اين پارکينگها که به صورت بالابر عمل ميکنند ميتوان به سرعت بيشتر دسترسي به خودرو و کاهش احتمال تصادف خودروها و سرقت از آنها و در کل برطرف شدن مسائل امنيتي در خودروها اشاره کرد و شرکتهاي بيمه نيز ميتوانند به راحتي اقدام به بيمه خودروها کنند. همچنين از مزيتهاي ديگر استفاده از پارکينگهاي اتوماتيک در حوادثي مانند زلزله است در اين سيستم به اين دليل که فرد در پارک اتومبيل دخالتي ندارد در صورت وقوع زلزله و يا بحرانهاي ديگر تلفات جاني هم نخواهيم داشت.
جانمايي پارکينگ:
محل قرارگيري پارکينگ مي تواند در موقعيتهاي مختلفي قرار گرفته و از زمين هاي پرت به بهترين صورت استفاده نمود
صفحه چرخان: (Turn Table)
در صورتي که محل قرار گيري پارکينگ طوري باشد که امکان گردش خودرو و وارد شدن در آن نباشد ميتوان از صفحه چرخان طبق نقشه زير استفاده نمود که خودرو را با زاويه مورد نياز چرخانده تا بتواند به راحتي وارد پارکينگ شود.
براي نماي اين پارکينگ طرح هاي متنوعي را ميتوان اجرا نمود
#shopContainerBox{width:450px;padding:1px;margin:3px auto;border:solid 1px #ccc;direction:rtl;font-family:Tahoma;font-size:11px;color:#4e88c3;}
.lstShop{float:right;background-color:#f9f9f9;border:solid 1px #ccc;width:130px;height:230px;margin:2px;padding:1px 3px 3px 3px;line-height:19px;text-align:center;border-radius:5px;box-shadow:0 0 8px 2px #ccc inset;}
.lstShop:hover{background-color:#e5fde6;border-color:#338d35;color:Black;box-shadow:0 0 8px 2px #338d35 inset;}
.lstShop,.lstShop a{-moz-transition: all 0.3s linear;-o-transition: all 0.3s linear;-webkit-transition: all 0.3s linear;transition: all 0.3s linear;}
.lstShop img{border:0;}
.lstShop a{text-decoration:underline;color:blue;padding:2px 2px 4px 2px;margin-bottom:0px;}
.lstShop a:hover{text-decoration:none;background-color:#ec2b34;color:White;}
.prod-img img{width:100px;height:110px;}
.buylink{margin-top:4px;}
.buylink a{background-color:#19b0ea;color:white;border-radius:6px;text-decoration:none;padding:2px 9px 6px 9px;border:solid 1px #008cef;margin-right:2px;}
.buylink a:hover{background-color:#008cef;box-shadow:0 0 5px 1px #008cef;}
.clear{clear:both;}